وبلاگ

یکی از اهداف درمانی علوم پزشکی ترمیم زخم در زمان کوتاه تر با عوارض جانبی کمتر می باشد ؛ از گذشته دور پزشکان مصری ، یونانی ، هندی و اروپایی در پی درمان زخم درکوتاه ترین مدت و با کمترین میزان عارضه بودند. تاکنون پژوهش های مختلفی در مورد ترمیم زخم ایجاد شده و در نتیجه مواد مختلفی به صورت مرهم زخم ها تهیه و معرفی شده اند که اغلب این مواد به صورت ترکیبات گیاهی و شیمیایی          می باشد. نتایج گزارش شده توسط مجامع مختلف پزشکی مورد بررسی های کلینیکی و آزمایشگاهی قرار گرفته اند اما تاکنون هیچکدام به عنوان یک داروی موثر توصیه نشده اند.(35)

اما امروزه گرایش به استفاده از داروهای سنتی جهت ترمیم زخمهای پوستی بیشتر شده است؛ بطوریکه تاثیر نسبی گونه های مختلف باکتریهای پروبیوتیکی در ترمیم زخمها مورد بررسی قرار گرفته است.

پروبیوتیک ها ارگانیسم های زنده ای هستند که با تعدیل فلور میکروبی روده ، اثرات مفیدی را بر سلامت میزبان اعمال می کنند. آنها عموما از منابع انسانی بوده و غیربیماری زا محسوب می شوند . پروبیوتیک هایی که بیش از همه در زمینه های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته اند ، باکتریهای تولید کننده اسید لاکتیک شامل گونه های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریا است اما مکانیسم اثر پروبیوتیک ها کاملا شناخته شده نیست ولی مکانیسم هایی برای توجیه اثرات پیشگیری کننده و درمانی آنها در بیماریهای انسان پیشنهاد شده است که از جمله آن می توان به تولید ترکیبات مهار کننده باکتریها ، تعدیل PH روده ، بلوک جایگاه اتصال باکتریها ، رقابت برای جذب مواد غذایی ، تقویت سیستم ایمنی و ترمیم زخم های گوارشی اشاره کرد ؛ اما مطالعات کمی در زمینه بررسی اثرات ترمیمی این گروه از باکتری ها بر زخم های باز پوستی صورت گرفته است.( 39و14)

هدف از این مطالعه بررسی اثر ترمیمی باکتری لاکتوباسیلوس کازئی Lactobacillus casei )) به صورت زنده و کشته شده به وسیله كلروفرم به عنوان یک گونه پروبیوتیکی(جدا شده از محصولات لبنی – سنتی ایران) برروی ترمیم زخم پوستی در موش صحرایی می باشد.

1-1 پوست

پوست که سطح خارجی بدن را می پوشاند درنژادهای مختلف رنگش متفاوتست و دریک فرد انسان هم از نظر مو وضخامت متغیر میباشد. از لحاظ بافت شناسی ساختمان پوست از خارج به داخل شامل سه         طبقه است : رو پوست ، میان پوست ، زیر پوست

1-1-1 رو پوست Epidermis

خارجی ترین لایه پوست به فرانسه : اپیدرم و به انگلیسی : اپیدرمیس نام دارد و عبارتست از یک اپی تلیوم سنگفرشی مطبق شاخی شده که پوشش رطوبت ناپذیری (Waterproof) برای بدن ایجاد می کند . در زیر این اپی تلیوم نامبرده غشاء پایه چین داری وجود دارد وسلولهائی که بر روی این غشاء ملاحظه میشوند از عمق بسطح شامل طبقات زیرند :

1- طبقه پایه ای (Stratum basal): یک ردیف سلول منشوری با حدود نامشخص و هسته دوکی واضح ، عمود برقاعده میباشد ؛ در بین سلولهای پایه ای تعدادی سلول اجدادی وجود دارد که بعضی از آنها مبدل به سلول ریشه (Stem) شده سلول پایه ای تولید می کند . اما تعداد بیشتری از آنها به طبقات بالاتر رفته نقش تقویت کننده(Amplifying) داشته و می توانند مستقیما” کراتینوسیت بسازند . ذرات رنگدانه ملانین دراین طبقه دیده می شود که حاصل تراوش ملانوسیتها خواهند بود. ملانوسیتها سلولهای ستاره ای شکل هستند که بفاصله چند سلول پایه ای یک عدد از آنها دیده می شود؛ در افراد زال مو سفید (Albinism) بطور ژنتیک ، ملانین وجود ندارد . لابلای سلول پایه ای علاوه بر سلول اجدادی وریشه (stem) سلولهای حساسه ای به نام سلول مرکل وجود دارد.

2- طبقه خاردار (Stratum Spinusum) : طبقه ایست به ضخامت تعدادی سلول چند سطحی که از هم فاصله دارند درحد فاصل بین سلولها زوائد سیتوپلاسمی آنها بوسیله دسموزم بیکدیگر متصل شده است که منظره ها شور و خاری شکل دارد . درمیان سلولهای خاردار سلولهائی بنام لانگرهانس وجود دارد .   این سلولها با رنگ آمیزی معمولی هسته تیره وسیتوپلاسم روشن دارند ولی با رنگ آمیزی طلا ستاره ای و زائده دار می باشند ؛ سلول لانگرهانس در پاسخ ایمنی پوست + کنترل تقسیم سلولها پایه ای دخالت دارد.

-3طبقه دانه دار (Stratum granulosum) : دو تا چهار لایه سلول لوزی شکل موازی با سطح بر رویهم قرار گرفته سیتوپلاسمشان محتوی دانه های بنفش وبدون روپوش کرانوهیالن و دانه روپوش دار میباشد . از این ببعد مرگ سلولها شروع می شود .

4- طبقه شفاف(Stratum Iucidum) : لایه نازکی مرکب از سیتوپلاسم سلولهای مرده محتوی الئیدین برنگ قرمز شفاف دیده می شود که هسته ندارند .

5- طبقه شاخی ( Stratum Corneum): خارجی ترین لایه اپیدرم است. سلولهای طبقه قبلی تدریجا” بطرف سطح آمده بیکدیگر متصل می شوند ودر سیتو پلاسمشان الئیدین تبدیل بماده شاخی (Keratin) شده است . تونوفیلامنت های سلولهای طبقه شاخی درفضای بین سلولها بوسیله فیلاگرین محکم به یکدیگر بسته می شود. فیلاگرین توسط دانه های کرانوهیالی ساخته شده وبوسیله سلولهای خاردار به فضای بین سلولی پخش می شود. این لایه شاخی ضخامت اپیدرم را تشکیل می دهد وسلولهای سطحی بتدریج ریخته می شوند.