رشد و گسترش گردش گری ازجمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است که با سرعت درقرن جدید ادامه دارد . نواحی روستایی و کوهستانی مهم ترین عرصه هایی هستند که درزمینه گردش گری و فعالیت های وابسته به آن به شدت مورد توجه گردش گران و کارشناسان گردش گری می باشند .
گردش گری روستایی درارتباط با توسعه روستایی و توسعه پایدار مورد توجه است . درواقع ، گردش گری روستایی نوعی گردش گری پایدار است که ازمنابع نواحی روستایی ازجهت بهره وری ، اشتغال ، توزیع مناسب ثروت و درآمد ، حفاظت از محیط زیست و فرهنگ روستایی ، به کارگیری و مشارکت مردم محلی و شیوه مناسب هماهنگی و تطابق ارزش ها وعقاید سنتی با ارزش های عصرنوین ، به همراه دارد .
گردش گری روستایی می تواند نقش مهمی در توسعه مناطق روستایی که دارای مناظر طبیعی جذاب ، چشم اندازهای زیبا و متنوع ازنظر فرهنگی ، اقلیمی و قومی می باشد ، ایفا نماید .
گردش گری روستایی منافعی نظیر ایجاد فرصت های شغلی ، کسب درآمد بیشتر برای دولت ، افزایش درآمد خانوارهای روستایی ، ایجاد رفاه اجتماعی و غیره دارد ، اما مانند شمشیر دولبه ای است که در صورت تبدیل شدن به گردش گری افسارگسیخته ، می تواند بر پیکره طبیعی و فرهنگی روستاها آسیب وارد کند .
ازآن جا که ایران کشوری با آب و هوای متنوع و انعطاف پذیر است و در هر مقطعی از زمان ، چهار فصل را می توان در نقاط مختلف آن مشاهده کرد ، بالطبع وجود چنین موقعیتی ، اثرات وپیامدهای خودرا برچهره زمین ازقبیل سکونت گاه ها ، فرم مساکن ، مزارع ، قشربندی اجتماعی و . . . نشان می دهد ودیگر اینکه فضای روستایی ایران بستر شکوفایی بخش مهمی از تمدن گذشته ایران زمین است ودارای تنوع قومی ، فرهنگی می باشد وروستاهایی با ماهیت مختلف بوجود آمده اندکه متأسفانه فقط چند نمونه ازاین روستاها از قبیل ماسوله ، کندوان و ابیانه و چند روستای دیگر شناخته شده اند و دارای شهرت جهانی می باشند درحالی که این قبیل روستاها درایران بسیار زیادند که به ورطه فراموشی سپرده شده اند و حتی برای مردم ایران نیز ناشناخته هستند درحالی که با کمی توجه ، این روستاها می توانند نقش مهمی در توسعه روستایی و بهبود اقتصاد ناحیه ای داشته باشند .
بیان مسئله
با گسترش روز افزون مهارت های روستایی ؛ كاهش در آمد خانوارهای روستایی و افول كشاورزی روستایی نیازی روز افزون به فعالیتی جایگزین و در عین حال مكمل برای كشاورزی در نواحی روستایی احساس می شود تا به منظور توسعه پایدار روستایی ، امكان بهره مندی روستائیان از معیشت پایدار فراهم آید كه این خود بهبود زندگی روستایی و رضایت مندی روستایی را به همراه دارد معمولاً توریسم
بازدیدهای روزانه و اقامت های طولانی مدت دور از محل زندگی و كار را شامل میشود . در حالی كه دیدارهایی مورد توجه هستند كه گردش گران حد اقل به مدت یك شبانه روز در روستا بمانند . كسانی كه یك روز از روستا بازدید می كنند در مقایسه با كسانی كه مدت بیشتری در روستا می مانند ؛ به دلیل اینكه تعدادشان بیشتر است تاثیر بیشتر هم بر محیط زیست دارند پس باید در برنامه ریزی و مدیریت موثر در گردش گری روستایی هم تاثیر بازدید های تفریحی روزانه و هم تاثیر اقامت های بلند مدت را در نظر گرفت زیرا محدوده ی فعّالیّت های گردش گری در دامنه این دو دسته قرار می گیرد . در نهایت بخش گسترده ای از بازدیدها از جانب قشر كوچكی صورت می گیرد اما تعداد بازدید كنندگان داخلی كه روزانه گردش گری روستایی را مورد توجه قرار می دهند بسیار زیاد است . انگیزه بسیاری از گردش گران از دیدن روستا علاقه مندی به تجربه ی محیط روستاست تا شركت در فعالیت های مشخص . بنا براین مهم ترین تجربه ای كه گردش گران از گردش گران روستایی كسب می كنند ؛ این است كه روستا با زندگی نوین شهری تقابل دارد .اما فواید گردش گری روستایی محدودیت هایی دارد كه نشان می دهد گردش گری روستایی نمی تواند یك شیوه موفق جهانی برای اقتصاد باشد در حالیكه علاقه مندی به این پدیده نشانگر این است كه برنامه ریزی دقیق و حساب شده ای برای گردش گری روستایی لازم است . بنابراین موفقیت گردش گری روستایی به صورت جدایی ناپذیر با توسعه و محافظت بیشتر منابع روستایی در ارتباط است . (جولیا شارپلی ، 1380) البته توریسم به تنهایی منتهی به توسعه نمی شود بلكه توسعه عمومی باعث بهره دهی توریسم میشود .و در نهایت توریسم از دید اقتصادی ؛ یكی از سریع ترین راه های بازگشت سرمایه است و بالاترین ضریب انباشت را دارد . زیرا سرمایه به صورت ارز وارد كشور میشود (سرلك ، 1380) . امروزه در قلمرو جغرافیا ؛مطالعات در بخش های مختلف روستا با تكیه بر تئوری سیستم ها و با تاكید بر نگرش سیستمی ؛ بررسی و تحقیق می شود . نبود اطلاع از امكانات بالقوه روستا ، بهره برداری كامل از آن را نا ممكن می سازد و تدوین برنامه های مربوط به توسعه روستایی را با مشكل مواجه می سازد(بدری فر ، 1376) . بنابراین می توان اذعان نمود كه روستاشناسی مقدم بر برنامه ریزی روستایی است . زیرا لازم است كه بر اساس دریافت استعدادهای موجود روستا ، برنامه ریزی نمود .(منشی زاده و همكار ، 1380) شرایط گوناگون روستاها به خصوص در كشورهای در حال توسعه (و نوعاً در كشور ایران ) می طلبد كه هدف برنامه ریزی روستایی در جهت رفاه بیشتر ساكنان ؛كاهش فاصله بین سطح زندگی روستایی و شهری ؛افزایش درآمد روستائیان ، كاهش شدت مهاجرت ها ، حفظ محیط طبیعی وجلوگیری از تخریب و آلودگی های آن و جهت دادن فرهنگ روستایی به سوی تفكر و اندیشه ی خلاق داشتن و به كار بستن آن در جهت اوضاع باشد كه در نهایت باز خورد آن توسعه است .
روستا واحد همگن طبیعی ، اجتماعی و اقتصادی است که در آن افرادی که دارای عقاید و افکار تقریباً مشترکی هستند به سر می برند . روستائیان برای امرار معاش و گذراندن زندگی شان ناگزیر از انجام فعالیت هایی که عمدتاً شامل کشاورزی ، دامداری ، صنایع دستی یا ترکیبی از اینها است ، هستند در کشورهای جهان سوم روستائیان و کشاورزان به رغم کار و کوشش فراوان همواره جز قشر کم در آمد جامعه به شمار می روند و در تأمین مخارج و هزینه های زندگی دچار مشکل هستند . در روستاها پتانسیل های گردش گری روستایی است که می تواند منبع جدید درآمدی برای روستائیان بویژه روستائیان کشورهای در حال توسعه باشد و تا اندازه ای مشکلات آنها را حل کند یا تقلیل دهد . این امر مستلزم مدیریت و برنامه ریزی خاصی است . گردش گران افرادی هستند که ممکن است بر اساس حس کنجکاوی خود به روستاها سفر کنند تا علاوه بر دیدن مناظر طبیعی آن نقاط ، با آداب و رسوم و فرهنگ آنجا آشنا شوند .(مصدق ، 1388)
روستاهایی كه در حاشیه كویر و مناطق خشك قرار دارند . با معماری خاصی كه مختص مناطق خشك است و ساكنین آنها كه دارای روحیه قناعت و ساده زیستی كه حاكی از شرایط طبیعی است می توانند برای جهان گردان جالب توجه باشند و یا اینكه این روستاها می توانند برای مطالعه كنندگان و بازدیدكنندگان و ورزشكاران خدماتی ارائه دهند .
روستاهای مناطق كوهستانی كه بعضاً دارای چشم اندازهای زیبائی هستند كه به عنوان مكان های ییلاقی نیز مورد استفاده توریست ها بویژه در فصل تابستان قرار می گیرند . نواحی كوهستانی همچنین به علت اینكه آب و هوای معتدل دارند محل زندگی و معیشت كوچ نشینان هستند، ایلات و عشایر ایران با بافت اجتماعی پیچیده و منسجمی كه دارند می توانند برای توریست های علمی فرهنگی بسیار جاذب و جالب توجه باشند (رضوانی ، 1377).
روستاهایی كه در مسیر جاده ابریشم قرار دارند مثل بسطام و فرقان در سمنان و یا روستاهایی كه چشمه های آب گرم معدنی فراوانی دارند مثل سرعین در اردبیل هم می توانند نقش مهمی در جذب توریست ایفا نمایند . در داخل و بطن هركدام از روستاهای مناطق مختلف كشور ، آثار و ابنیه هایی وجود دارند كه بر اساس تاریخ و موقعیت جغرافیایی شان بوجود آمده اند . در طرح های هادی روستایی یكی از مواردی كه تأكید زیادی بر روی آنها می شود توجه ویژه به این آثار و ابنیه هاست كه باید مورد توجه قرار بگیرند و در جذب توریست نقش فعالی داشته باشند (ابری ، 1378) .
لذا در این تحقیق تلاش می گردد با بررسی همه جانبه منطقه مورد نظر،سایتهای اقامتی برای گردشگران محیط طبیعی بخشی از استان گلستان و استان سمنان طراحی گردد.
تاریخ جامعه بشری سرشار از اتفاقات و حوادث مختلفی است که برخی از آنها پیشرفتهای مادی و معنوی فراوان به ارمغان آورد و بعضی نیز بشریت را به سختی ها و خسارات بسیار مبتلا ساخته است. بدین ترتیب سازمان های بین المللی به عنوان ارگانیسم های بین المللی برای حل مشکلات ناشی از روابط بین الملل مددکار دولت ها شدند. بطوریکه درحال حاضر همچون نهاد هایی حقوقی تقریبا در تمام عرصه های روابط بین الملل حضوری فعال یافته اند و مسائل مربوط به صلح و امنیت جهانی و منطقه ای، اقتصادی و تجارت بین المللی، حقوق بشر و تمامی مسائلی که با منافع جامعه بین المللی مرتبط باشد. عموما در چارچوب سازمان های بین المللی تنظیم می گردد. اساسی ترین نیازها و دیرینه ترین آرزوهای بشر برقراری صلح و امنیت جهانی و ایجاد همکاری های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می باشد لیکن پیشبرد هدف های صلح بین المللی و رفاه عمومی جهانیان بدون تشکیل نهاد هایی که این اهداف را دنبال کنند میسر نمی باشد.
صرف نظر از ضعف های جامعه ملل نه تنها احساس نیاز به تشکیل اجتماع جدیدی از دولت ها از بین نرفت بلکه دو چندان شد. بنابراین با این اعتقاد که تنها راه صلح و امنیت بین المللی تشکیل یک سازمان جدید با ساختار نوین مورد نیاز می باشد. دولتهای فاتح جنگ، سازمان ملل متحد را تاسیس کردند.
پس از تشکیل سازمان ملل متحد تحولاتی که در جهان صورت گرفته است، تغییراتی شگرف در نظام داخلی دولت ها و تطبیق مقررات آن ها با قواعد بین المللی بوجود آورده است. علیرغم آثار مثبت تشکیل این سازمان بر جامعه بین المللی، باید توجه داشت که این سازمان ضعف
ها و ناکامی های بزرگی نیز داشته است که نمونه آن می توان به سیاست دوگانه شورای امنیت در قبال دولت های مختلف، عدم توفیق در برقراری نظم بین المللی اقتصادی، نداشتن ضمانت اجرایی کافی در اجرای قواعد حقوق بین الملل و. . . اشاره کرد.
بیان مسئله
یکی از تحولات مهم و اساسی در سازمان ملل و به تبع آن در جامعه جهانی تحول در کارکرد و عملکرد شورای امنیت سازمان ملل می باشد. بخصوص جنگ سرد منجر به دگرگونی در رفتار شورا نسبت به مسائل جهانی شده است مهمترین وظیفه شورای امنیت حفظ صلح و امنیت جهانی است که در گذشته بصورت تحریم و یا به صورت سخت افزاری و نظامی تعریف شده است و یا در زمینه عملیات های حفظ صلح شاهد یک دگرگونی اساسی هستیم که در نوع خود قابل توجه است. اما بعد از پایان جنگ سرد چرخش اساسی در رفتار شورای امنیت را شاهد هستیم که به نوعی صلاحیت شورا گسترده می شود و در مسائل حقوقی نیز ورود نموده و اقدام به ایجاد صلح می کند. ایجاد دادگاه های کیفری در یوگسلاوی سابق یکی از مهمترین اقدامات شورای امنیت سازمان ملل می باشد اما در شرایط کنونی ورود شورای امنیت در پرونده هسته ی جمهوری اسلامی قابل توجه است که به دلیل رابطه آژانس و شورا این پرونده به شورای امنیت ارجاع داده شده است که در پی آن شاهد صدور قطعنامه های 1696، 1737، 1747، 1803، 1929، علیه فعالیت های صلح آمیز جمهوری اسلامی هستیم بحث اساسی در این زمینه این است که بر اساس چه مبانی و ادله حقوقی پرونده ایران از سوی آژانس به شورای امنیت ارجاع داده است و اساسا آیا آژانس از چنین حقی برخوردار بوده است و اقدام آژانس دارای مشروعیت می باشد؟ و نکته بعدی این است که بر اساس چه اصول و ادله ای شورای امنیت اقدام به صدور قطعنامه علیه ایران نموده است و به نوعی حقوق ایران در زمینه توسعه را نادیده گرفته است و تکالیفی را نسبت به پیوستن ایران به پروتکل الحاقی را خواستار شده است و آیا این موضوع منطبق با اصول منشور ملل متحد می باشد؟ در هر حال نقش آفرینی شورای امنیت در سالهای اخیر افزایش یافته است و به نوعی کارکردهای حقوقی نیز از این نهاد سیاسی سرزده است که می بایست این اقدامات از منظر حقوق بین الملل مورد بررسی قرار گیرد.
هدف و کاربرد تحقیق
این پژوهش می تواند مورد استفاده نهادهایی چون وزارت خارجه و شورای عالی امنیت ملی قرار گیرد.
پرسش اصلی تحقیق(مسائل تحقیق)
– آیا تحول در کارکرد های شورای امنیت در مسائل جهانی از جمله پرونده هسته ای جمهوری اسلامی با مبانی حقوقی قابل تحلیل می باشد ؟
فرضیه ها
- اقدامات شورای امنیت در برخی موارد منطبق با مبانی حقوقی بین الملل نمی باشد.
- شورای امنیت بدوندر نظر گرفتن حاکمیت ملی کشورها اقدام به صدور قطعنامه علیه کشورها نموده است.
- شورای امنیت سازمان ملل در پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران دارای صلاحیت نمی باشد.
روش تحقیق
با توجه به کتابخانه ای بودن موضوع ابتدا گردآوری منابع و سپس فیش برداری منابع و در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات در زمینه موضوع انجام خواهد شد.
سوابق تحقیق
کتب و مقالات زیادی پیرامون موضوع تحقیق منتشر و مباحث مبسوطی در خصوص موضوع تحقیق بیان نموده اند از جمله میتوان به حقوق سازمان های بین المللی دکتر سید قاسم زمانی – سازمانهای بین المللی دکتر رضا موسی زاده – نقش و جایگاه شورای امنیت در نظم نوین جهانی آقای سید داوود آقایی – حقوق بین الملل و نظام عدم گسترش سلاح های هسته ای آقای نادر ساعد – تاریخچه انرژی هسته ای در ایران و جهان (مرکز استاد و تاریخ و دیپلماسی) – انرژی اتمی و موازین حقوقی آقای پرویز نوین- پرونده هسته ای ایران آقای سیدحمید هاشمیوکتب ومقالات دیگری پیرامون تحقیق فوق بعنوان سوابق موجود می باشد.
در هر جامعه‌ای، هنجارهای اجتماعی، قاعده‌های اخلاقی، سنّت‌ها و بسیاری امور دیگر در شکل بخشیدن به رفتار اعضای آن جامعه و چگونگی روابط افراد با یکدیگر سهم بسزا دارند. قواعد حقوقی نیز در کنار ضابطه‌ها و رسم‌های یاد شده جایگاه ویژه‌ای دارند. این ویژگی‌ها از آنجا سرچشمه می‌گیرد که قدرت حاکم بر جامعه، رعایت این قواعد را از اعضای جامعه انتظار دارد و برای رعایت نکردن آنها، چاره‌ای اندیشیده است که در زبان حقوقی از آن به «ضمانت اجرا» تعبیر میشود.
در پاسخ به این پرسش مقدّر که چرا حکومت خود را ناچار می‌بیند که برای تضمین قواعد حقوقی چاره‌اندیشی‌های ویژه‌ای بکند و اشخاصی که این قاعده‌ها را نادیده می‌گیرند به کیفر رساند یا به گونه‌ای دیگر رفتار خلاف قاعده‌ی آنان را بی‌اثر کند، دیدگاه‌های مختلفی مطرح شده است. بی‌گمان، حفظ نظم و قانونمند کردن روابط مردم از مهمترین دغدغه‌ها به شمار می‌آید. ولی، در کنار این دغدغه‌ی اصلی، آیا انگیزه‌ی دیگری نیز وجود دارد؟ آیا قواعد حقوقی، گذشته از حفظ نظم، می‌توانند وسیله‌ای باشند در راه رسیدن به آرمان بزرگ انسانی که همانا برقراری عدالت می‌باشند؟
اندیشمندان اجتماعی در این زمینه نظرهای مختلفی را ابراز داشته‌اند که در اینجا نمی‌توان به آنها اشاره‌ای هر چند کوتاه داشت. لذا در میان دیدگاه‌های متفاوت دربارهی هدف از ایجاد و برقراری قواعد حقوقی میتوان به این دو نظر اشاره‌ای داشت: یکی، همان آرمان عدالت‌خواهی و دیگری، مکتبی که نظم ناشی از قواعد حقوقی وسیله‌ای برای حفظ منافع حاکمان و ادامه‌ی سلطه‌ی آنان بر فرمان‌بَران و فرودستان جامعه
می‌داند.
اگر در نظر داشته باشیم، که رابطه‌ی کار ـ یعنی رابطه‌ای که یک نفر از نیروی کار فرد دیگری استفاده می‌کند و نتیجه‌ی کار او را از آن خود می‌سازد ـ از زمانی به وجود آمد که برخی افراد بشر توانستند به گونه‌ای افراد دیگر را به خدمت خود گیرند؛ مشاهده میشود که این رابطه دیر زمانی به شکلی بوده است که قواعد حاکم بر آن مصلحت زورمندان و قدرت‌مداران را فراهم می‌کرده است و باورهای عدالت‌خواهانه به سختی و به شکلی دیرهنگام توانسته است در تعدیل این وضع مؤثر باشد.
ممکن است چنین تصور شود که اندیشه‌ای که حقوق را وسیله‌ای برای حفظ مصالح حاکمان می‌داند، مربوط به مکتب‌هایی است که اعتبار آنها مورد نقد و نظر فراوان است و در یکی دو دهه‌ی اخیر هم جذابیت خود را از دست داده‌اند. هر چند درستی این گمان خود جای بحث و بررسی دارد، حتی اگر دیدگاهی را ملاک قرار دهیم که رسیدن به عدالت را در کنار حفظ نظم جزء هدف‌های ایجاد قواعد حقوقی به شمار می‌آورد، باز در صورت مسئله ظاهراً تغییر مهمی رُخ نمی‌دهد. مگر نه آن است که برداشت اندیشمندان از مفاهیمی چون حق و عدل و انصاف، بر گرفته از شرایط زمانی و مکانی جامعه‌ی خویش است؟ در این صورت، آن دسته از روابط حقوقی که امروز به نظر ناعادلانه می‌آید، در زمان دیگری مخالف حق و عدل شمرده نمی‌شده است.
از لحاظ نظری محض، در مورد نسبی یا مطلق بودن عدالت میتوان بحث‌های زیادی کرد و به بررسی نظرات افراد در مورد نسبی یا مطلق بودن عدالت پرداخت، ولی آنچه واقعیت موجود در حال و گذشته ـ که تاریخ با همه‌ی کاستی‌هایی که در نقل وقایع مربوط به ضعیفان جامعه دارد، گواه بر آن است ـ نشان می‌دهد، این نابرابری‌های فراوان در روابط افراد با یکدیگر و تقسیم جامعه به طبقه‌های مختلف و تفاوت بسیار میان حقوق و امتیازهای این طبقات با یکدیگر و حتی قابلیت تملک انسانی به وسیله‌ی انسان دیگر، در زمان‌هایی برخلاف عدالت محسوب نمی‌شده است. بی‌سبب نیست که فیلسوفان بزرگی چون ارسطو بردگی را نهادی طبیعی می‌شناسند و عدالت آرمانی آنان تنها در مورد افراد آزاد درست است و نه تنها بردگان بلکه زنان نیز، به حکم آن که زیردست آفریده شده‌اند، در آن سهمی دارند.
به طور فشرده شاید بتوان سبب گسترش اندیشه‌هایی مانند طبیعی دانستن بردگی شماری از انسان‌ها یا فطری دانستن زیردست بودن زنان را این گونه تبیین کرد که چون اساساً در صدد یافتن و دانستن احساس کسانی که زیردست و تحت انقیاد بوده‌اند، بر نمی‌آمده‌اند و آنان را در اندازهای نمی‌دانسته‌اند که بتوانند نظر و عقیده‌ای داشته باشند، پس این باور شکل گرفته است که واقعاً انسان‌ها به دو گروه برتر و پست‌تر تقسیم می‌شوند و در این تقسیم‌بندی، گروه نخست بر حسب موقعیت خود به درجه‌های مختلف بر گروه دوم حق حکم‌رانی و تسلط دارد.
شاید اشتباهی به نظر برسد، هرگز نمی‌توان منکر تفاوت انسان‌ها از لحاظ استعداد و توانایی و هوش و غیره شد، ولی آنچه که نمی‌توان در مورد آن اظهار نظر کرد این است که تفاوت طبیعی مانند جنس، رنگ پوست، نژاد، قومیّت یا اموری مانند باورهای شخصی در زمینه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و غیره بتواند مبنای تفاوت حقوق قرار گیرد و انسان‌هایی به سبب یکی از این تفاوت‌ها از حداقل‌های لازم برای بهره‌مندی از مواهب انسانی محروم شوند. از این نظر، تفاوت میان برده و آزاد، زن و مرد، طبقه‌ی فرودست اجتماعی و طبقه‌ی برتر همواره ناعادلانه بوده است و گروه نخست در هر یک از تقسیم‌های یاد شده خود را قربانی تبعیض و تفاوت و در معرض ظلم و ستم می‌دیده است. جنبش‌های مختلف اجتماعی در طول تاریخ بشر بازتاب دهنده‌ی ابن انزجار از ستم و بی‌‌عدالتی است و اگر در بیشتر موارد این جنبش‌ها، به طور کامل و به شکل مستمر و طولانی به نتیجه‌ی منظور دست نیافته‌اند، ناشی از آن است که قدرت‌مداران با استفاده از نادانی، ناتوانی و ناداری اکثریت مردم و با وارونه جلوه دادن واقعیت‌ها توانسته‌اند بخش بزرگی از افراد تحت ستم را فریب دهند؛ وگرنه، عدالت‌خواهی و بیزاری از تبعیض و ستم همواره در روح و روان ستم‌دیدگان پابرجا بوده است.
امروزه با وجود آنکه اسناد بین‌المللی متعدد تفاوت‌ها و تبعیض‌ها را محکوم می‌کنند و بر شناخت و رعایت حداقل حقوق انسانی تأکید میشود، به جرأت میتوان گفت که در هیچ جا این اصول در عمل به طور کامل رعایت نمی‌شود و تا رسیدن به چنین هدفی فاصله‌ای بس طولانی وجود دارد. ولی، آنچه که نباید دست کم گرفته شود، آن است که به برکت بالا رفتن سطح آگاهی و دانش مردم، همین که قدرت‌مداران ناگزیرند که تفاوت‌ها و تبعیض‌ها را نادرست شمارند و محکوم کنند، ولو آنکه در عمل به آن وفادار نباشند، خود گامی است بزرگ به پیش و نوید بخش آن است که این اصول، هر چه بیشتر رعایت شود از بی‌عدالتی‌ها کاسته میشود.
دیابت به عنوان یکی از بیماری های رو به افزایش در قرن حاضر بسیار مورد توجه محققان و پزشکان قرار گرفته است.گرچه این بیماری از دیرباز به عنوان یکی از مشکلات فراگیر در جوامع انسانی مطرح بوده وراه های درمانی متعددی برای آن پیشنهاد می شده است،اما شمار رو به افزایش مبتلایان به دیابت این روزها حتی دولتمردان در سراسر جهان را به فکر یافتن راه هایی برای مقابله،درمان وپیشگیری از عوارض مخرب این بیماری انداخته است.
گزارش ها حاکی از آن است که بیش از 6درصد جمعیت زیر بیست سال ایران مبتلا به دیابت می باشند.این آمارها سبب تلاش محققان برای یافتن راه های مقابله با این معضل جهانی می باشد.
دیابت عوارض حادومزمن بسیاری بر روی ارگان های مختلف بدن داردوزمینه ساز مشکلاتی چون نوروپاتی،نفروپاتی ورتینوپاتی می باشد.یکی از مشکلات دیابت عوارض ناشی از آن بر رفتارهای جنسی وبافت تولیدمثلی می باشد،چنانکه دیابت سبب کاهش میل جنسی در بیماران می گردد.این اثرات در بافت تولیدمثلی جنس نر بصورت کاهش در تعداد اسپرم،کیفیت پایین مایع سمینال،کاهش هورمون تستوسترون،کاهش سلول های رده اسپرم ساز وبسیاری مشکلات دیگر بروز می کند.از آنجا که بسیاری از این مشکلات به دلیل تولید بیش از حد رادیکال های آزاد در جریان دیابت وایجاد استرس اکسیداتیو می باشد،در این پژوهش بر آن شدیم تا آثار تجویزریشه کودزو را که دارای ویژگی های آنتی اکسیدان بر بافت تولید مثلی نر است را بررسی کنیم.
دیابت
پیشینه، تعاریف و همه گیر شناسی
تاریخچه بیماری دیابت
دیابت در روزگار باستان شناخته شده بودو برخی پزشكان دوران باستان نشانه های آن را به خوبی توصیف و راه‌هایی برای درمان آن
پیشنهاد كرده بودند. اولین سند به دست آمده دربارهی دیابت ، پاپیروسی مربوط به 1552 سال پیش از میلاد است كه در سال 1862 میلادی در شهر باستانی تِبِس در مصر بدست آمده است دراین پاپیروس، پزشكی مصری به شرح بیماری مرموزی پرداخته است كه بیماران مبتلا به آن زیاد آب می‌نوشندو بیش از حد ادرار می‌كنند وآب بدنشان كم میشود و زودتر از بقیه مردم می‌میرند (5). اریتیوس(30-90 پس از میلاد)، پزشك یونانی ،در كنار پرادراری نشانههای دیگری از این بیماری از جمله تشنگی همیشگی و كاهش وزن را برشمرد. همچنین نام دیابت را كه به معنای « گذر كردن» یا« جریان پیدا كردن» است برای این بیماری برگزید. وی دیابت را پیامد آب شدن گوشت دست و پا و وادار شدن آن به ادرار می‌دانست. جالینوس(201-131 میلادی) پزشك سرشناس ارتش روم، براین باور بود كه این بیماری راز آلود از نارسایی كلیه ها پدید می آید تا نزدیك به دو هزار سال همه پزشكان چنین نظری را درست می‌دانتسند. دو پزشك بسیار حاذق و مشهور هندی در قرن پنجم میلادی، با چشیدن ادرار بیماران، به شیرین بودن آن پی بردند. مشهور است كه آنها برای تشخیص بیماران به دستشویی ها توجه می‌كردند و اگر مورچه‌ها در آنجا جمع می‌شدند می‌فهمیدند كه بیماری که در آن خانه زندگی می‌كند به دیابت مبتلا است. آنها برای اولین بارتشخیص دادند كه بیماران دیابتی دو دسته‌اند، دستهای از آنها چاق و دسته ای لاغرند. همچنین دریافتند كه كودكان مبتلا به دیابت عموما لاغر هستند. در قانون ابن سینا نیز به شیرین بودن ادرار بیماران دیابتی اشاره شده است . ابن سینا اولین پزشكی بود كه به دو عارضه بسیار مشهور بیماری دیابت یعنی ناتوانی جنسی و گانگرن یا قانقاریا اشاره كرده و استفاده از گیاهان مختلف موثر در كاهش شدت بیماری دیابت را پیشنهاد نموده است. نوشته های ابن سینا تا صد ها سال بدون تغییر دردانشكده های پزشكی مغرب زمین تدریس می‌شد (8).
در قرن شانزدهم، پزشكی سوئیسی به نام فون هوهنهایم پس از جوشاندن ادرار بیماران دیابتی متوجه ذرات سفیدی گردید كه به احتمال زیاد مواد قندی بود. ولی او آنها را نمك پنداشت و چنین استدلال كرد كه پرنوشی و پر ادراری بیماران دیابتی ناشی ازتجمع نمك در كلیه هاست (8).
صد سال بعد در قرن هفدهم توماس ولس پزشك انگلیسی، دوباره ادرار دیابتی را جوشاند و این بار شیرینی ماده سفید حاصله را تایید كرد و این حقیقت هزار ساله را كه ادرار بیماران دیابتی شیرین است، مجدداً اثبات نمود. در قرن هفدهم، پزشكی به نام توماس سیدنهایم برای اولین بار به این حقیقت اشاره كرد كه دیابت یك بیماری عمومی در تمام اعضای بدن است در قرن 18 ، پزشك و فیلسوف انگلیسی به نام متیو دابسون، برای اولین بار شرح داد كه علاوه بر ادرار، سرم بیماران دیابتی نیز شیرین است. در همین زمان جان روله لغت ملیتوس را كه در زبان یونانی به معنای عسل است به نام دیابت افزود. آسیب شناسی (پاتولوژی) دقیق دیابت تا قرن نوزدهم میلادی به درستی روشن نبود. در سال 1875 كلود برنارد فیزیولوژیست شهیر، گلیكوژن را به عنوان فراورده سوخت و ساز گلوكز در كبد معرفی و این مفهوم را عرضه كرد كه اختلال در سوخت و ساز گلوكز باعث بروز دیابت میشود. در سال 1869 پل لانگرهانس دانشمند بیست و دو ساله آلمانی، جزایر لانگرهانس را كشف كرد. پژوهشگران دیگر ناهنجاری جزایر لانگرهانس را در كالبد شكافی بیماران دیابتی كه جان باخته بودند. مشاهده نمودند سپس در سال 1889 اسكار مینورسكی و جوزف ون مرینگ پژوهشگران فرانسوی نشان دادند كه اگر لوزالعمده سگی را از بدنش بیرون آوردند نشانه های دیابت پدیدار شده و سگ به زودی می‌میرد (8).
جاسوسی در زمریه جرایمی است که جایگاه ویژه ای رادر تمامی تقسیم بندی های ارائه شده در زمینه ی جرائم علیه امنیت به خود اختصاص داده است.دلیل اصلی این موقعیت ممتاز را بدون تردید باید در میزان بالای خطر آفرینی این جرم و برای امنیت هر کشور دانست.
وقتی سخنی از جاسوسی به میان می آید,ذهن عامه ی مردم که اطلاعات کمی از جزئیات این جرم دارند بیشتر متوجه شبکه ها وسازمان های جاسوسی معروف کشورهای مختلف می شود. با این حال نباید تصور کرد که جاسوسی درسطح دنیا محدود به این سازمان ها می شود بلکه این جرم درکشورهای مختلف توسط افراد و سازمان های گوناگون ارتکاب می یابد و دردهه ی هشتاد میلادی به دلیل رشد ارتکاب این جرم دراین دهه آن را دهه ی جاسوسی نامیده اند. حدود پانصد کتاب در مورد این جرم توسط مورخان، روزنامه نگاران، تحلیل گران نظامی، سیاستمداران و تاحد کمتری حقوق دانان و جرم شناسان نگاشته شده است.
الف- اهمیت موضوع
یکی از مصادیق بارز و قدیمی جرائم علیه امنیت، جرم جاسوسی است که معمولا یک جرم سازمان یافته ودرعین حال فرا ملی می باشد، چراکه اطلاعات حیاتی یک کشور ازطریق یک نظام سازمان یافته و منابع انسانی نه مثل ماهواره های اطلاعاتی کشورها در اختیار کشور یا کشورهای دیگر قرار می گیرد.
ب- اهداف تحقیق
- اهداف نظری
- تبیین سیاست کیفری ایران در زمینه بزه جاسوسی
- تبیین ایرادها و نقایص جرم انگاری جاسوسی در حقوق ایران
- اهداف کاربردی
- ارائه پیشنهادها اصلاحی به مراکزتقنینی
- ارائه ایرادها تقنینی به مراکز پژوهشی تصمیم گیر
ج- پرسش های تحقیق
- تفاوت های جاسوسی در حقوق ایران و فرانسه در قبال رکن مادی جاسوسی کدام است؟
- در زمینه رکن روانی جاسوسی، تفاوت حقوق ایران و فرانسه کدام است
د- فرضیه های تحقیق
- جرم انگاری جاسوسی در حقوق فرانسه در زمینه رکن مادی جاسوسی بسیار فراتر از جاسوسی در حقوق ایران می باشد. تفاوت در
- موضوع جاسوسی، جرم انگارهای جدید و بکارگیری اصطلاحات کلی فراگیر در زمرۀ این موارد است.
- در حقوق فرانسه علی الاصول سوءنیت عام کافی بوده لیکن در حقوق ایران علاوه بر سوءنیت عام، سوءنیت خاص مورد نیاز است.
وـ سازماندهی تحقیق
این رساله شامل دو فصل کلی است که در فصل اول به مفاهیم,پیشینه و درآمدی به جلوه های جرم انگاری حداکثری در جاسوسی پرداخته و در فصل دوم به ارکان مجرمانه و درآمدی بر پاسخ های کیفری در قبال جاسوسی پرداخته ایم که فصل اول به مباحث ومفاهیم جاسوسی، تفکیک جاسوسی از خیانت به کشور، تحولات تاریخی جرم جاسوسی، جلوه های جرم انگاری حداکثری در جاسوسی پرداخته شد و در فصل دوم نیز به ارکان جرم جاسوسی، پاسخ های کیفری سرکوب گر و پاسخ های کیفری ارفاقی و مقایسه تطبیقی این مباحث با حقوق کیفری فرانسه پرداخته شده است.
این فصل شامل سه مبحث می باشد که در مبحث اول به بازشناسی مفاهیم ودر مبحث دوم مبنای جرم انگاری و درآمدی برتحولات تاریخی ومبحث سوم درآمدی برجلوه های جرم انگاری حداکثری در جاسوسی می پردازیم.
مبحث نخست: بازشناسی مفاهیم و تفکیک جاسوسی از خیانت به کشور
این قسمت دارای دو گفتار بازشناسی مفاهیم و تفکیک جاسوسی از خیانت به کشورها می باشد.
گفتار اول: بازشناسی مفاهیم
دراین قسمت به تعریف سه واژه ی جاسوسی، جرم انگاری، سیاست کیفری می پردازیم:
1- جاسوسی
1-1) در لغت
واژه جاسوسی و تجسس از الفاظ عربی هستند واز ریشه ی((ج.س.س))گرفته شده اند ودر فرهنگ لغت عربی تجسس در استعمال حقیقی آن عبارت است از: لمس کردن چیزی بادست ودر استعمال مبادی آن به جستجوی اخبار واطلاعات اطلاق می شود.دهخدا در لغتنامه در مورد جاسوسی آورده است که “جاسوسی یعنی جست جو کننده خبر بد و جاسوس شخصی می باشد که از ملکی به ملک دیگر خبر برده و جاسوسی را خبر پرسی یا عمل آنکه جاسوس است تعریف کرده است”.[1]
در فرهنگ لغت عمید نیز در تعریف جاسوس آمده است”جاسوس در لغت به معنی خبرکشی، جست وجو کننده ی خبر، کسی که اخبار واسرار شخصی ویا اداری یا مملکتی را بدست بیاورد وبه دیگری اطلاع دهد، می باشد”.[2]
در فرهنگ فارسی معین نیز جاسوس به کسی اطلاق شده است که اخبار واطلاعات کسی یا موسسه ای ویا کشوری را مخفیانه گردآورده و به شخص یا موسسه یا کشور دیگری اطلاع دهد.[3]
با ملاحظه درفرهنگ لغت های فارسی درمی یابیم که هرچند کلمات جاسوس وتجسس در زبان عربی دارای معانی حقیقی و مجازی می باشد لیکن در زبان فارسی معنای مجازی آن مطمح نظر قرار گرفته ودر لغتنامه و متون فارسی نیز در معنای مجازی استعمال شده اند.بنابراین جاسوسی ازنظر لغوی عبارت است از: کنجکاوی کردن ویا بررسی کردن، تفحص کردن و خبرچینی از امور مردم و اموری که مردم می خواهند پنهان بماند.
2-1) دراصطلاح
الف- در قانون:
“جاسوسی از جمله عناوین مجرمانه ای است که در متون جزائی کشورهای مختلف استعمال شده است ودر برخی از قوانین کشورها جاسوسی صراحتاً تعریف شده واز دیگر جرائم مشابه آن چون خیانت به کشور تفکیک شده است. در قوانین کیفری بعضی دیگر از کشورها جرم جاسوسی تعریف نشده، بلکه برخی از مصادیق جاسوسی ذکر شده است.شاید بتوان گفت قانونگذار دراین کشورها سعی کرده که جاسوسی را بطور مبهم بیان نمایدتا درهر مرحله ای که بخواهد مساله ای را باتوجه مقتضیات زمان ومکان باجرم جاسوسی مطابقت دهد تا مانع قانونی برسر راه آن نباشد.
با وجود قوانین متعدد جزایی کشور ما قانونگذار تعریفی از جرم جاسوسی و جرائم مرتبط به آن اشاره ننموده است. همین امر یعنی عدم وجود یک تعریف جامع از جرم جاسوسی باعث شده است که جاسوسی در برخی از موارد از جرم خیانت به کشور قابل تفکیک نباشد وموجب اختلاط این دو مفهوم در حقوق موضوعه ایران شده است”.[4]
درحال حاضر فقدان یک تعریف قانونی از جرم جاسوسی باعث شده است تا مصادیق این جرم به آسانی قابل بازشناسی نبوده وهمچنین منابع مشخص ومعینی برای تشخیص ماهیت جرم جاسوسی و شرایط وعناصر متشکله آن وجود نداشته باشد.به همین سبب لازم می آید تا قانونگذار این خلا قانونی را پر کند وبر این مهم همت گمارد.
ب- درحقوق کیفری:
در قلمرو حقوق کیفری حقوقدانان تعاریف متعددی از جاسوسی و جاسوس ارائه کرده اند که به عنوان نمونه چند مورد از این تعاریف را مورد بررسی قرار می دهیم:
در تعریف جاسوس آورده اند:”جاسوس به شخصی اطلاق می شود که در پوشش های متقلبانه یا مخفیانه وبه نفع دشمن درصدد تفحص و تجسس پیرامون اسرار یا تحصیل اطلاعات یا اخبار یا مدارک و اسناد مربوط به استعداد و توانایی نظامی، اقتصادی، فرهنگی مربوط به یک کشور وانعکاس آنها به کشور دشمن باشد.”[5]
در تعریف دیگری از جاسوس آمده است”جاسوس به شخصی گفته می شود که بحث عناوین غیر واقعی و مخفیانه به نفع خصم درصدد تحمیل اطلاعات با اشیایی باشد.”[6]
همچنین فعل جاسوسی را اینگونه تعریف کرده اند:”جاسوسی در اصطلاح حقوقی عبارت است از تجسس وگرد آوری اطلاعات واسناد مخفی و طبقه بندی شده راجع به امور نظامی و عملیات آفندی ویا پدآفندی یا کسب اطلاع از اوضاع واحوال سیاسی یا اقتصادی مملکت به قصد دادن آنها به دولت خارجی درمقابل پول یا هرنوع پاداش یا اجرت ویا بی اجرت است.”[7]
[1]. علی اکبر دهخدا، لغتنامه، ج5، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 1373، ص6457
[2]. حسن عمید، فرهنگ عمید ، انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم، تهران، 1359، ص364 .
[3]. محمد معین، فرهنگ فارسی، ج 1، چاپخانه سپهر، چاپ اول، تهران، 1342، ص 1206.
[4]. محمد صالح ولیدی، حقوق جزای اختصاصی، ج3، دفترنشرداد، چاپ دوم، تهران، 1373، ص103.
[5]. محمد صالح ولیدی، همان، ص112.
[6]. ایرج گلدوزیان، حقوق جزای اختصاصی، ج1، انتشارات بخش فرهنگی دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی، چاپ دوم، تهران، 1369، ص346.
[7]. ایرج گلدوزیان، همان.